bądź tak dobry i zrób to

- radio nie działało, chociaż baterie były dobre the radio wasn’t working even though the batteries were still good

- mieć dobre zdrowie a. cieszyć się dobrym zdrowiem to be healthy a. in good health

- to dobry środek na przeziębienie it’s a good remedy for colds

- pochodzić z dobrej rodziny a. z dobrego domu to come from a good family

- dobre dziecko a good a. well-behaved child

- dobre maniery a. obyczaje good manners

- liczą się dobre maniery good manners count

- ze względu na dobre obyczaje sprawie nie nadano rozgłosu to spare (any) embarrassment the case was hushed up

- w dobrym stylu in good style

- przynoszenie gospodyni kwiatów wciąż jest w dobrym stylu a. tonie it’s still good form to give the hostess flowers

- dobry gust a. smak good taste

- w dobrym guście [ubiór, makijaż, wnętrze] in good taste

- zmierzać ku dobremu to be going a. heading in the right direction

- wszystkiego dobrego all the best

- wszystkiego najlepszego best wishes

- wszystkiego najlepszego z okazji a. w dniu urodzin Happy Birthday!

- wszystkiego dobrego/najlepszego z okazji świąt (Bożego Narodzenia) Merry a. Happy Christmas!

- wszystkiego dobrego/najlepszego z okazji Nowego Roku Happy New Year!

- surowe warzywa i owoce są dobre dla zdrowia raw fruit and vegetables are good for your health

- zrobić coś dobrego dla kogoś to do sb a good turn

- zmiana na lepsze a change for the better

- zmienić się na lepsze to change for the better

- nie martw się, teraz wszystko zmieni się na lepsze don’t worry, everything will get better a. improve from now on

- wyjść komuś/czemuś na dobre to do sb/sth good

- nie okazywał strachu, co zwykle wychodziło mu na dobre he never showed any fear, which usually paid off

- zmiana pracy nie wyszła mu na dobre changing jobs didn’t do him any good

- nic dobrego z tego nie wyjdzie a. nie będzie no good will come (out) of it

- nie wróżyć nic dobrego to not augur well

- mina ojca nie wróżyła nic dobrego the expression on father’s face didn’t augur well

- nie wróżył sobie nic dobrego po tej rozmowie he didn’t expect anything good to come out of the talk

- w najlepszym razie a. wypadku at best

- wełna/drewno w dobrym/najlepszym gatunku the good/best quality wool/timber

- dobry gatunek wina good wine

- to nie jest dobry/najlepszy moment it’s not a good time/the most suitable moment

- jest teraz dobry czas na żniwa this is a good time for the harvest

- każdy pretekst jest dobry any excuse will do

- może to będzie dobre zamiast młotka? maybe this will do instead of a hammer?

- gorączka spadła, to dobry znak his/her temperature’s gone down, that’s a good sign

- dobre chęci a. zamiary good intentions

- mimo najlepszych chęci, nie udało mi się tego zrobić try as I might, I couldn’t do it

- mieć dobre serce to be kind-hearted

- był dobry dla zwierząt he was good to animals

- bądź tak dobry i podaj mi książkę would you (be so kind as to) pass me that book?

- zasługiwać na lepsze traktowanie to deserve better (treatment)

- dobrym traktowaniem zdobędziesz ich zaufanie you’ll gain their confidence by treating them well

- radzę ci po dobremu – oddaj pieniądze I’m telling you for your own good – give back the money

- poszukać sobie lepszego fachu to look for a better trade a. profession

- dobry lekarz/nauczyciel a good doctor/teacher

- być dobrym z francuskiego to be good at French

- być lepszym z matematyki niż z historii to be better at maths than history

- być dobrym w tenisie/siatkówce to be good at tennis/volleyball

- być dobrym w swoim fachu to be good at one’s job a. trade

- dobre oceny good marks

- cieszyć się dobrą sławą to have a good reputation

- przedstawić a. ukazać kogoś/coś w dobrym/w najlepszym świetle to show a. present sb/sth in the best light

- znać swoje dobre strony to know one’s strengths

- dać się poznać od dobrej/najlepszej strony to reveal a. show one’s good side/one’s finest qualities

- ta tenisistka ma dobre notowania this tennis player has a high rating

- mam ochotę na coś dobrego I feel like something (really) tasty

- ocena dobra/bardzo dobra B/A

- dyplom z oceną bardzo dobrą a first class degree

- czekał na nią dobrą godzinę he waited for her for a good hour

- schudł dobre pięć kilo he’s lost a good five kilos

- świat nie dzieli się na dobrych i złych the world isn’t just made up of the good and the bad

- tłumaczyć komuś coś jak komu dobremu pot. to explain sth to sb very patiently

- tłumaczyłam jak komu dobremu, a on swoje I explained to him as best (as) I could, but it was no use a. it didn’t make any difference

- bardzo dobry Szkol. grade A

- obraca się teraz w lepszym towarzystwie he keeps better company nowadays

- lepszy z niego cwaniak he’s a real sly one a. real crafty bugger pot.

- zakochał się w niej na dobre he really fell for her

- zachmurzyło się a. niebo zachmurzyło się na dobre it’s really clouded over

- rozpadało się na dobre it’s really coming down

- zacząć się bawić w najlepsze to get into the swing of things

- kłamać w najlepsze to lie through one’s teeth

- dobra, dobra, nie wciskaj kitu yeah, yeah, tell it to the marines pot.

- dobra nasza a. dobra jest good for us

■ na dobre i na złe Relig. for better and for worse

- być z kimś na dobre i na złe to stick with sb through thick and thin

- dobre a. dobry sobie! iron. that’s a good one, I like that!

- dość tego dobrego! pot. that’s enough (of that)

- nic dobrego good-for-nothing

- być już dobrym a. pod dobrą datą pot. to be well oiled pot., to be far gone pot.

- iść a. walczyć z kimś o lepsze to compete a. vie with sb

- być w najlepszych rękach to be well looked after

- przenieść się do lepszego świata książk. to go the way of all flesh książk.

- dobremu wszędzie dobrze przysł. a good man is always a happy man

- lepsze jest wrogiem dobrego przysł. the best is the enemy of the good przysł.

- wszystko dobre, co się dobrze kończy przysł. all’s well that ends well przysł.

* * *

( ocena) ≈B

* * *

lepszy

1. (= wysokiej jakości, prawidłowy, pozytywny, sprawny, smaczny, skuteczny, korzystny) good; (= uprzejmy) good, kind ( dla kogoś to sb).

2. dobra godzina a good hour, the better part of an hour, at least an hour; nie było go dobrą godzinę he was out for at least an hour.

3. ( w zwrotach grzecznościowych) bądź tak dobry i... be so good l. kind and..., be a dear and...; dzień dobry! good morning!; dobry wieczór! good evening!; (życzę ci) wszystkiego dobrego l. najlepszego (I wish you) all the best.

4. ( w innych zwrotach) brać l. przyjmować coś za dobrą monetę take sth at face value; być dobrej myśli hope for the best; (być) na dobrej drodze (do czegoś) (be) on the royal road (to sth); być pod dobrą opieką be in good hands, be well taken care of; być z kimś w dobrej komitywie be well in with sb; (być) w dobrych rękach (be) in safe hands; dać komuś dobrą nauczkę teach sb a lesson; dobra opinia good opinion, reputability; dobra partia ( do małżeństwa) good catch; dobra robota fine job; dobra strona good point, strength, advantage ( czegoś of sth); dobra wola goodwill; dobra wróżba good l. happy omen, good sign; dobra wróżka fairy godmother; dobre imię good name, reputability, respectability; dobre maniery l. obyczaje good l. proper manners, social graces; dobry humor l. nastrój good humor, good l. high spirits; dobry interes good deal; dobry obyczaj good custom; dobry omen good l. happy omen; dobry znak good sign; Dobry Pasterz rel. the Good Shepherd; dobrymi chęciami piekło wybrukowane the road to hell is paved with good intentions; dostać dobrą nauczkę learn a lesson; dostać się w dobre ręce end up in good hands; gest dobrej woli goodwill gesture; mieć dobrą prasę have a good press; mieć/utrzymywać dobrą kondycję be/keep l. stay fit, be/keep l. stay in good shape; mieć dobre oko (do czegoś) have a good eye (for sth); mieć dobre oczy have good l. strong eyes; mieć dobrego nosa (do czegoś) have a good nose (for sth); na dobrą sprawę come to think of it, in fact; na dobre for good; na dobre i na złe for better or (for) worse; na frasunek dobry trunek przest. today's wine I drink today, tomorrow's sorrow I bear tomorrow; he that loves wine wants no woes; nic dobrego (z tego nie wyjdzie l. będzie) nothing good (will come out of this); przedstawiać kogoś/coś w dobrym świetle show sb/sth in a good l. favorable light; stare dobre czasy good old days; urodzić się pod dobrą gwiazdą be born under a lucky star; w dobrej wierze in good faith; wykazać się dobrą wolą show goodwill; zrobić dobre wrażenie make a good impression.

szkoln. ( ocena) B; dobry plus l. z plusem B plus, B+; bardzo dobry A.

dobry [dɔbrɨ] < lepszy>

I. adj

1) ( przyjazny, uprzejmy, życzliwy) człowiek gut, freundlich; serce gut

bądź tak \dobry i zrób to sei so gut [ lub nett] und tu[e] das

2) ( szlachetny) charakter gut, anständig; czyn gut; intencje gutwillig

działać w dobrej wierze im guten Glauben handeln

3) ( pozytywny) opinia, wrażenie positiv, vorteilhaft; wrażenie positiv, gut

4) ( pogodny) nastrój gut, heiter

5) ( pomyślny) wieść, wróżba, znak gut, günstig

dzień \dobry! guten Tag!

\dobry wieczór! guten Abend!

wszystkiego dobrego! alles Gute!

6) ( przykładny, zdolny) uczeń gut

ona jest dobra z chemii sie ist gut in Chemie

7) ( zdrowy) słuch, wzrok gut, gesund

8) ( wysokiej jakości) gatunek gut, hochwertig; wino gut

9) ( właściwy) lekarstwo, metoda gut, angebracht

\dobry środek/sposób na coś das beste Mittel/die beste Lösung für etw

10) ( smaczny) kawa, potrawa gut, lecker

11) ( intratny) zysk hoch; interes gut, einträglich; posada gut

12) ( z nadwyżką)

\dobry kilogram ein gutes Kilo

czekam już dobrą godzinę ich warte schon eine gute Stunde

13) szkol ( ocena) gut (in Polen: eine Vier)

14) być na dobrej drodze [do czegoś] auf dem richtigen Weg[e] [zu etw] sein

wziąć [ lub przyjąć] coś za dobrą monetę etw für bare Münze nehmen

być dobrej myśli

na dobrą sprawę ehrlich gesagt, streng genommen

dobra wola guter Wille m

\dobry znajomy guter Bekannter m, guter Hoffnung sein

dostać się w dobre ręce in gute Hände geraten

wszystko dobre, co się dobrze kończy ( przysł) Ende gut, alles gut ( prov)

na dobre i złe in guten und in schlechten Zeiten

dobre sobie! das kannst du seiner Großmutter erzählen! ( fam)

II. m dekl wie adj ( ocena) gut

III. nt dekl wie adj

dobre

1) ( dobro) das Gute

2) ( życzliwość) Wohlwollen nt

3) ( pomyślność) Wohlergehen nt, Wohl nt

obrócić się ku dobremu sich +akk zum Guten wenden

4) ( zupełnie)

na dobre endgültig

5) ( dobrowolnie)

po dobremu freiwillig

IV. f inv (pot: zgoda)

dobra! einverstanden!, in Ordnung! ( fam)

- tak dobry/energiczny so good/energetic

- tak blisko/często/późno so close/often/late

- tak bardzo so much

- tak mały, że prawie niewidoczny so small that it is/it was almost invisible

- bądź tak dobry i otwórz okno książk. would you mind opening a. be kind enough to open the window?

- tak się za tobą stęskniłem I missed you so (much)

- zmienił się tak, że z trudem go rozpoznałem he’s/he’d changed so much that I hardly recognized him

- tak bym chciała gdzieś wyjechać how I wish I could (just) go away somewhere

- nie mieli tak dużego rozmiaru they didn’t have such a large size

- zróbmy tak: ja pójdę pierwszy, a ty dołączysz za chwilę let’s do it this way: I’ll go first and you’ll join me a bit later

- włóż to do pudełka, o tak put it into the box, like this

- tak wyglądał twój dziadek, kiedy był młody this is what your grandad looked like when he was young

- zrobił tak, jak mu kazano/radzono he did as he was told/advised

- zachowywał się tak, jakby nikogo innego tam nie było he behaved as if nobody else was there

- mało zarabiał, tak jak wszyscy nauczyciele like all teachers, he didn’t earn much

- nic już nie będzie tak jak dawniej nothing’s (ever) going to be like it used to be

- zrób to tak, żeby cię nie zauważył do it so that a. in such a way that he doesn’t notice you

- nigdy nie jest tak, żeby nie mogło być gorzej things are never so bad that they couldn’t get worse

- nie da się tak po prostu zapomnieć you can’t just (go and) forget

- nie obrażaj się tak zaraz there’s no need to take offence like that

- tak Adam, jak i Robert both Adam and Robert; Adam, as well as Robert

- jego dzieła, tak dramaty, jak też powieści… his works – both the dramas and the novels a. the dramas as well as the novels…

- wszystko załatwiłem, tak że się nie martw I’ve arranged everything, so don’t worry

- szpara była duża, tak że mogłem wszystko zobaczyć the crack was large, so I could see everything

■ tak czy inaczej anyway, one way or another

- tak czy owak a. siak in any case

- tak sobie pot. (nie najlepiej) so-so; (bez specjalnego powodu) for no particular reason

- „jak się czujesz?” – „tak sobie” ‘how are you?’ – ‘so-so’

- „dlaczego pytasz?” – „tak sobie” ‘why are you asking?’ – ‘no (particular) reason’

- nic się nie dzieje tak sobie there’s a reason for everything

- i tak dalej and so on a. forth

- i tak dalej, i tak dalej and so on and so forth

- ot tak (bez powodu) for no particular reason